Phanh môi bám thấp ở trẻ là tình trạng mà điểm bám cuối cùng của phanh môi dính vào đỉnh hàm trên, giữa hai răng cửa. Đây được coi là một dị tật bẩm sinh thường gặp ở trẻ nhỏ. Mặc dù hiện tượng này không phải là nguyên nhân gây lo ngại ngay lập tức, nhưng việc phát hiện và điều trị kịp thời là rất quan trọng.
Nếu không được can thiệp sớm, phanh môi bám thấp có thể ảnh hưởng đến sự phát triển răng miệng và chức năng ăn uống của trẻ trong tương lai. Do đó, cha mẹ cần chú ý để đảm bảo con em mình có sự phát triển toàn diện và khỏe mạnh. Cùng Nha khoa Bảo Ngọc tìm hiểu về phanh môi bám thấp nhé!
Tìm hiểu phanh môi bám thấp là gì?
Phanh môi bám thấp ở trẻ là tình trạng mà phanh môi không được gắn đúng vị trí trên cung hàm. Cụ thể, điểm bám cuối cùng của phanh môi có thể nằm giữa hai răng cửa ở đỉnh hàm trên hoặc bám sâu vào bên trong mào xương hàm trên. Đây được xem là một dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ và cần được khắc phục sớm.
Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến sức khỏe sau này. Phanh môi bám thấp không phải là hiếm gặp và có thể dễ dàng được phát hiện bằng mắt thường.
Tình trạng này có thể dẫn đến việc răng mọc lệch lạc, sai khớp cắn và làm xoay hoặc lệch các răng cửa. Từ đó ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và gây mất tự tin trong giao tiếp. Hơn nữa, phanh môi bám thấp cũng có thể gây co nướu, làm cho việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn hơn, từ đó tạo điều kiện cho mảng bám thức ăn tích tụ và có nguy cơ gây sâu răng.
Bị phanh môi bám thấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Nhiều cha mẹ nhận thấy phanh môi bám thấp ở trẻ sơ sinh hoặc trong giai đoạn mọc răng sữa và thường lo ngại về vấn đề này, thậm chí có ý định cắt phanh môi để tránh ảnh hưởng đến sự mọc răng hoặc phòng ngừa tình trạng thưa răng cửa sau này. Tuy nhiên, đây là một hiện tượng rất phổ biến.
Một nghiên cứu năm 2017 tại Viện Nhi Đại học Stanford cho thấy tất cả trẻ sơ sinh trong mẫu nghiên cứu đều có phanh môi bám thấp ở một mức độ nhất định, với 80% trẻ thuộc loại 2 (bám vào nhú lợi). Phanh môi trên là một cấu trúc động, thường thay đổi về hình dạng, kích thước và vị trí trong các giai đoạn phát triển khác nhau.
Theo thời gian, phanh môi trên có xu hướng giảm kích thước và tầm quan trọng lâm sàng. Ở trẻ em, phanh môi thường rộng và dày, nhưng sẽ trở nên mỏng và nhỏ hơn khi trưởng thành. Mặc dù có quan điểm cho rằng phanh môi dày và bám thấp ở trẻ sơ sinh có thể cản trở vận động của môi và gây khó khăn khi bú mẹ, nhưng hiện chưa có bằng chứng khoa học xác thực cho điều này. Do đó, nếu cha mẹ thấy trẻ sơ sinh có phanh môi trên rộng và dày thì không cần quá lo lắng.
Ngoài ra, rất nhiều trẻ nhỏ có phanh môi lớn chèn giữa hai răng cửa sữa cho đến nhú khẩu cái. Sự xuất hiện khe thưa giữa các răng sữa là hoàn toàn bình thường, vì khoảng trống này cho phép các răng vĩnh viễn (lớn hơn nhiều so với răng sữa) mọc lên từ khoảng 6 đến 7 tuổi. Tỷ lệ khoảng trống này là 70% ở hàm trên và 63% ở hàm dưới.
Hướng phát triển của xương hàm trên thường hướng xuống dưới, cùng với sự dài ra của xương ổ răng và nướu khi khuôn mặt của trẻ lớn lên, làm cho vị trí phanh môi dần di chuyển lên trên khi răng di chuyển xuống dưới.
Dấu hiệu cho biết trẻ bị phanh môi bám thấp
Phanh môi bám thấp ở trẻ là tình trạng mà phanh môi dính vào đỉnh hàm trên giữa hai răng cửa hoặc bám sâu vào bên trong mào xương hàm trên. Đây là một dị tật bẩm sinh và nếu cha mẹ không phát hiện sớm để can thiệp. Điều này gây ra trẻ có thể bị ảnh hưởng đến sự phát triển sau này. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết phanh môi bám thấp ở trẻ:
- Khó khăn khi bú: Trẻ có thể gặp khó khăn khi bú sữa thường xuyên quấy khóc và khó nuốt.
- Thích bú bình hơn bú mẹ: Trẻ có thể bú bình tốt hơn nhưng khi chuyển sang bú mẹ thì lại cáu kỉnh và quấy khóc.
- Niêm mạc môi trên bất thường: Niêm mạc môi trên có thể dính chặt với niêm mạc lợi.
- Phát âm không rõ: Trẻ nói rất ngọng và có thể phát âm sai một số từ đơn giản.
- Hạn chế vận động của lưỡi: Đầu lưỡi của trẻ không thể chạm đến môi hoặc vòm miệng.
- Răng cửa thưa hoặc mọc lệch: Trẻ có thể có tình trạng răng cửa thưa hoặc mọc lệch.
Những biểu hiện phanh môi bám thấp ở trẻ có thể tương tự như tình trạng dính thắng lưỡi, vì vậy nếu cha mẹ nhận thấy con có những dấu hiệu trên thì nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế chuyên khoa để có phương pháp điều trị hiệu quả.
Phanh môi bám thấp ở trẻ bị ảnh hưởng đến sức khỏe
Phanh môi bám thấp ở trẻ có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể của trẻ. Đối với trẻ sơ sinh, tình trạng này có thể khiến trẻ cảm thấy ngứa và đau khi bú mẹ, dẫn đến việc quấy khóc và không chịu ăn. Đối với các bà mẹ, phanh môi bám thấp ở trẻ có thể gây ngứa, đau, nứt nẻ núm vú, dễ dẫn đến viêm nhiễm. Khi trẻ quấy khóc và không ăn uống đầy đủ nguy cơ thiếu chất dinh dưỡng và phát triển chậm sẽ tăng lên.
Khi trẻ bước vào giai đoạn ăn dặm, phanh môi bám thấp ở trẻ có thể hạn chế khả năng nhai nuốt khiến trẻ gặp khó khăn khi sử dụng thìa để ăn. Tình trạng này có thể dẫn đến biếng ăn, thiếu hụt dinh dưỡng và thậm chí gây còi xương, suy dinh dưỡng.
Khi trẻ lớn lên, phanh môi bám thấp ở trẻ có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của khuôn miệng, gây lệch lạc răng và sai khớp cắn, tạo ra khe hở giữa hai răng cửa. Những ảnh hưởng này có thể khiến trẻ cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp do hàm răng không đẹp. Thêm vào đó, phanh môi bám thấp còn có thể gây co kéo lợi, làm cho việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn. Từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh răng miệng như sâu răng.
Ngoài ra, tình trạng này còn có thể gây ra việc trẻ nói ngọng, khó phát âm những từ đơn giản. Ảnh hưởng đến quá trình học tập và phát triển sau này.
Rõ ràng, những ảnh hưởng do phanh môi bám thấp ở trẻ có thể kéo dài nhiều năm nếu không được điều trị kịp thời. Chính vì vậy, cha mẹ nên tìm hiểu kỹ về tình trạng này để có biện pháp xử lý nhanh chóng giúp trẻ phát triển toàn diện và khỏe mạnh.
Phanh môi bám thấp ở trẻ trong độ tuổi răng hỗn hợp
Một trong những mối quan tâm hàng đầu của cha mẹ là mối liên hệ giữa phanh môi bám thấp và khe thưa giữa hai răng cửa hàm trên. Sự xuất hiện của khe thưa này là hiện tượng bình thường trong quá trình thay răng hoặc giai đoạn răng hỗn hợp, ngay cả khi có phanh môi trên bám thấp hay bất thường. Răng cửa giữa có thể mọc với khe thưa, nhưng thường sẽ tự động giảm khi răng cửa bên mọc lên và biến mất hoàn toàn khi răng nanh vĩnh viễn xuất hiện.
Khi răng cửa bên mọc sau khoảng một năm, chúng tạo ra lực kéo gần hai răng cửa giữa lại với nhau. Khe thưa giữa các răng cửa sẽ giúp tạo điều kiện cho các răng cửa bên mọc thẳng hàng. Sau khi các răng cửa bên đã mọc đầy đủ, khe hở này sẽ thường được đóng lại hoàn toàn hoặc một phần. Nếu khe thưa vẫn tồn tại sau khi răng cửa bên đã mọc, chúng ta cần đợi cho đến khi răng nanh vĩnh viễn xuất hiện. Vì cơ chế chuyển động và lực tác động tương tự sẽ tiếp tục diễn ra.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng phanh môi bám thấp là một yếu tố ảnh hưởng đến sự xuất hiện của khe thưa răng cửa giữa, nhưng không phải là nguyên nhân chính.
Do đó, việc cắt phanh môi bám thấp không được chỉ định nhằm phòng ngừa khe thưa ở bộ răng vĩnh viễn. Hơn nữa, việc cắt phanh môi bám thấp cũng không được khuyến nghị trước khi răng nanh vĩnh viễn mọc lên. Nếu sau khi răng nanh mọc mà khe thưa vẫn còn và trẻ có phanh môi bám thấp, có thể xem xét việc đóng khe thưa bằng vật liệu phục hồi hoặc chỉnh nha. Phẫu thuật cắt phanh môi bám thấp có thể được thực hiện vì lý do thẩm mỹ hoặc trong và sau quá trình chỉnh nha để đạt được kết quả ổn định.
Phanh môi bám thấp là một tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển răng miệng và chức năng ăn uống nếu không được điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm và can thiệp đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và tự tin hơn trong giao tiếp. Nếu bạn nghi ngờ con mình gặp phải tình trạng này, đừng ngần ngại liên hệ với Nha Khoa Bảo Ngọc qua hotline 0333.235.115 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng cho trẻ.