Tuyến nước bọt tiết ra nước bọt làm ẩm thức ăn giúp chúng ta dễ nuốt, đồng thời nước bọt chứa các enzym (protein) giúp phân hủy thức ăn để dạ dày tiêu hóa dễ hơn. Nếu tuyến nước bọt bị viêm, lượng dịch tiết sẽ giảm, gây khô miệng, ảnh hưởng không tốt đến quá trình tiêu hóa và nếu kéo dài có thể gây sâu răng.
Biến chứng của bệnh có thể là áp xe tuyến, nhiễm trùng lan rộng gây chèn ép đường thở, nhiễm trùng huyết. Do vậy, chúng ta cần phải điều trị sớm tình trạng này, không nên để bệnh kéo dài. Cùng nha khoa Bảo Ngọc tìm hiểu về viêm tuyến nước bọt ở trẻ em và cha mẹ cần biết để phòng tránh ở bài viết dưới đây.
Viêm tuyến nước bọt ở trẻ em
Viêm tuyến nước bọt là tình trạng nhiễm khuẩn của tuyến nước bọt. Các tuyến nước bọt trong cơ thể bao gồm tuyến mang tai, dưới lưỡi và dưới hàm trong đó viêm tuyến nước bọt mang tai là hay gặp nhất đặc biệt là ở trẻ em.
Viêm tuyến nước bọt không phải là bệnh thường gặp ở trẻ em, tỷ lệ tử vong thấp nhưng có thể kèm các biến chứng ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống của trẻ. Vì vậy, trẻ bị viêm tuyến nước bọt cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Có những loại viêm tuyến nước bọt nào?
Theo nguyên nhân: Một số căn nguyên chính bao gồm:
- Virus: Quai bị, CMV, HIV, cúm A, Adenovirus…
- Vi khuẩn: Tụ cầu, Phế cầu, Liên cầu, E.coli, lao
- Các bệnh tự miễn: Do cơ thể tự sinh ra kháng thể chống lại các cơ quan khác trong đó có tuyến nước bọt
- Do tắc nghẽn: Tắc nghẽn ống dẫn tuyến nước bọt thường là nguyên nhân hàng đầu gây viêm nhiễm trùng vi khuẩn sau này. Có thể tắc do sỏi, đờm hoặc hiếm hơn là do các khối u.
Theo diễn biến
- Viêm tuyến nước bọt cấp tính: thường kéo dài trong 1-2 tuần
- Viêm tuyến nước bọt mãn tính: đợt viêm kéo dài từ vài tuần đến vài tháng
- Viêm tuyến nước bọt tái phát: tái đi tái lại nhiều lần.
Ngoài các tuyến chính này, nhiều tuyến nước bọt nhỏ được phân bố khắp miệng. Tất cả các tuyến sản xuất nước bọt, hỗ trợ phân hủy thức ăn như một phần của quá trình tiêu hóa đều có thể bị viêm nếu nhiễm virus, vi khuẩn.
Dấu hiệu viêm tuyến nước bọt ở trẻ em
- Tuyến nước bọt mang tai hoặc dưới hàm hai bên: Viêm sưng các tuyến này có thể gây biến dạng mặt như mặt phình to, cổ bạnh và cằm xệ.
- Da vùng tuyến mang tai: Có thể căng cứng, bóng nhưng thường không đỏ, sờ nóng đau; nếu viêm tuyến nước bọt do virus thì khi ấn vào không thấy lõm; nếu viêm do vi khuẩn thì đỏ da và ấn vào có thể lõm
- Nước bọt: Giảm, ít và quánh.
- Lỗ ống Stenon: Nếu viêm do vi khuẩn, lỗ ống Stenon sẽ thấy viêm đỏ hoặc/và có mủ chảy ra khi vuốt dọc ống tuyến.
- Góc hàm: Sưng to do tuyến nước bọt mang tai/dưới hàm hoặc do hạch to
- Biểu hiện viêm tuyến nước bọt khác: Đau họng, há miệng hoặc bị đau hàm; khi nuốt đau lan ra tai; sốt ớn lạnh kèm đau đầu; mệt mỏi; hôi miệng. Trường hợp nếu nhiễm trùng tuyến nước bọt do khối u sẽ cảm thấy u cục, cứng khu vực bị viêm.
- Người bệnh nên đến bệnh viện ngay khi tình trạng viêm bắt đầu gây khó khăn cho việc ăn uống, nuốt hoặc thở gây đau nhiều, các triệu chứng không thuyên giảm mặc dù đã ngậm nước muối, vệ sinh răng miệng và điều trị tại nhà.
Cha mẹ cần biết để phòng tránh viêm tuyến nước bọt ở trẻ em
Phòng ngừa và điều trị viêm tuyến nước bọt ở trẻ em như thế nào để đạt hiệu quả vẫn là câu hỏi khiến nhiều cha mẹ băn khoăn. Để ngăn ngừa tình trạng này, việc thực hiện thói quen ăn uống, sinh hoạt khoa học đóng vai trò quyết định. Cha mẹ cần lưu ý đến các yếu tố sau đây:
- Tránh cho trẻ thở bằng miệng quá nhiều để hạn chế nguy cơ bị viêm tuyến nước bọt.
- Cho trẻ ăn uống đúng giờ, mỗi bữa ăn cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhất là các loại rau củ quả giàu vitamin và khoáng chất.
- Đối với các căn bệnh mà trẻ đang gặp phải như suy thận, suy giáp, thấp khớp, lupus ban đỏ,… cần lưu ý điều trị dứt điểm để tránh làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.
- Thực hành vệ sinh răng miệng đúng cách cho trẻ, ít nhất 2 lần mỗi ngày bằng kem đánh răng và nước súc miệng.
Theo các bác sĩ, việc áp dụng phương pháp điều trị như thế nào còn tùy thuộc vào nguyên nhân, tình trạng bệnh, độ tuổi cũng như cơ địa của trẻ. Nếu bệnh do vi khuẩn gây ra, trẻ bị sốt cao, có mủ và sưng đau ở mang tai hoặc vùng dưới hai bên hàm thì bác sĩ sẽ kê các loại thuốc giảm đau và thuốc kháng sinh phù hợp.
Trường hợp cần thiết, bác sĩ còn phải loại bỏ dịch mủ trong các khối áp xe bằng cách chọc hút. Nếu trẻ gặp tình trạng nhiễm trùng mạn tính, gây ảnh hưởng nặng đến sức khỏe hoặc bị tái phát quá nhiều lần, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật.
Ngoài việc chữa trị theo chỉ định của bác sĩ, cha mẹ cũng cần áp dụng các biện pháp điều trị ở nhà cho trẻ để làm dịu triệu chứng viêm và tăng cường khả năng hồi phục như:
- Cha mẹ hãy cho trẻ uống nhiều nước mỗi ngày để tuyến nước bọt sạch sẽ, giúp giảm sưng và kích thích tiết nước bọt.
- Đối với vùng tuyến nước bọt bị viêm, bạn nên chườm nước ấm kết hợp mát xa để trẻ dễ chịu hơn.
- Bạn có thể giúp trẻ kích thích tuyến nước bọt bằng cách cho trẻ ngậm những loại kẹo hoặc ăn trái cây có vị chua.
- Tăng cường khử khuẩn bằng cách cho trẻ súc miệng hàng ngày bằng nước muối sinh lý.
Với những thông tin trên đây, nha khoa Bảo Ngọc đã giúp bạn hiểu hơn về viêm tuyến nước bọt ở trẻ em cũng như giải pháp phòng ngừa, điều trị hiệu quả. Tuy không phải căn bệnh quá nghiêm trọng nhưng bạn cần phát hiện sớm để không làm trẻ khó chịu lâu ngày và hạn chế biến chứng. Tốt nhất, khi có những triệu chứng đầu tiên, bạn nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám nhé. Ngoài ra bạn có thể gọi về hotline 0333.235.115 của nha khoa Bảo Ngọc để được tư vấn cụ thể hơn.