Bệnh đau dây thần kinh số 5 là một dạng cơn đau thường xuất hiện đột ngột ở vùng mặt. Đây là một bệnh lý hiếm gặp nên nhiều người chưa hiểu rõ về nguyên nhân và triệu chứng của nó. Hoặc người bệnh thường nhầm lẫn với các triệu chứng của đau răng miệng. Cùng tìm hiểu rõ hơn về tình trạng bệnh qua bài viết dưới đây cùng Nha khoa Bảo Ngọc nhé.
Bệnh đau dây thần kinh V là gì?
Khái quát về bệnh đau dây thần V
Trước khi tìm hiểu về nguyên nhân đau dây thần kinh V,triệu chứng của bệnh là gì?. Hãy cùng tìm hiểu các thông tin cơ bản về dây thần kinh này.
Cơ thể người có tổng cộng 12 đôi dây thần kinh sọ não. Dây thần kinh số 5 còn được gọi là dây thần kinh sinh ba. Đây là một dây thần kinh vừa có chức năng chi phối cảm giác, vừa có chức năng chi phối vận động. Sở dĩ được gọi là dây thần kinh sinh ba vì nó được hợp thành từ 3 nhánh thần kinh:
- Nhánh thần kinh thứ nhất còn gọi là nhánh mắt. Đây là nhánh thần kinh chi phối cảm giác vùng da đầu ở phía trước, mắt và vùng trán.
- Nhánh thần kinh thứ hai còn gọi là nhánh hàm trên. Đây là nhánh thần kinh chi phối cảm giác vùng mi dưới, môi trên, vùng má và hàm trên.
- Nhánh thần kinh thứ ba còn gọi là nhánh hàm dưới. Nhánh này chi phối cảm giác vùng môi dưới và hàm dưới.
Như thế nào là bệnh đau dây thần kinh V?
Dây thần kinh v (dây thần kinh sinh ba) đảm nhận vai trò dẫn truyền cảm giác từ các bộ phận trên khuôn mặt và một phần da đầu đến não, nhờ đó mà con người có khả năng cảm nhận được các tác động của môi trường bên ngoài. Nếu dây thần kinh này phải chịu kích thích hoặc tổn thương thì có thể gây đau.
Bệnh đau dây thần kinh v chủ yếu diễn ra với 2 dạng:
- Dạng điển hình: cơn đau dây thần kinh số 5 không liên tục nhưng gây nên cảm giác giống như bị dao đâm, có thể kèm nóng rát ở mặt, kéo dài tối đa trong vài phút. Có những trường hợp cơn đau kéo dài tới 2 giờ nhưng thường không xảy ra khi ngủ. Cơn đau sẽ nghiêm trọng hơn theo thời gian, nhất là khi có tác động của hoạt động ở mặt như: chạm vào da, nói chuyện, nhai,…
- Dạng không điển hình: đau dai dẳng và cũng có thể kèm nóng rát như dạng điển hình nhưng mức độ dữ dội ít hơn.
Có những bệnh nhân bị bệnh đau dây thần kinh số 5 cả hai dạng nhưng càng kéo dài thì khoảng thời gian không có cảm giác đau càng ít sau đó tiến triển đau triền miên, dữ dội.
Triệu chứng của bệnh đau dây thần kinh V
Các triệu chứng đau dây thần kinh V thường đến bất ngờ, người bệnh có cảm giác đau đớn như bị vật nhọn đâm vào. Các cơn đau thường không kéo dài mà chỉ diễn ra trong vài giây (không đến 1 phút). Tuy nhiên, khoảng nghỉ giữa các cơn đau ngắn và có thể diễn ra trong một vài tiếng hoặc cả ngày.
Đau dây thần kinh V thường có các biểu hiện cụ thể như:
- Cơn đau dữ dội khiến bạn cảm giác như không thể chịu nổi. Khi chúng diễn ra liên tục khiến cho người bệnh không dám cử động khuôn mặt hoặc nhai.
- Cơn đau xuất hiện đột ngột, thường gặp nhất là giống với bị điện giật. Ngoài ra, cũng có trường hợp đau như bị vật sắc nhọn đâm vào. Trường hợp ít gặp hơn là đau như bị nóng bỏng rát.
- Các cơn đau thường chỉ kéo dài trong vài giây nhưng xuất hiện liên tiếp và thời gian nghỉ ngắn. Điều này khiến người bệnh cảm nhận cơn đau kéo dài, có thể trong vài phút.
- Cơn đau có thể tái phát lại trong ngày nhưng không có quy luật nào. Tần suất của các cơn đau phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Các cơn đau phát sinh từ các kích thích như: gió thổi, nhai, nói, nhăn mặt, rửa mặt,…
- Dây thần kinh số 5 bị đau thường gây ra các cơn đau ở một bên mặt
Nguyên nhân gây ra bệnh đau dây thần kinh số V
Dây thần kinh V thực hiện cả hai chức năng vừa cảm giác vừa vận động. Tuy vậy, chức năng chính là cảm giác và mỗi dây V sẽ tiếp nhận cảm giác cho một bên mặt.
Dây V được hợp thành từ 3 nhánh thần kinh là V1 – V2 – V3, mỗi nhánh nhỏ này cảm giác cho một phần của nửa mặt. Đây là thần kinh sọ lớn nhất.
Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân gây ra đau dây thần kinh sinh ba không được tìm ra. Tuy nhiên, những nguyên nhân biết đến có thể bao gồm:
- Mạch máu bị hoặc khối u chèn ép vào dây thần kinh
- Nhiễm khuẩn do virut tại hạch Gasser hoặc các nhánh dây V ngoại biên
- Các khối u ở góc cầu – tiểu não và các khu vực lân cận ảnh hưởng tới hạch Gasser hoặc nhánh của dây thần kinh V
- Đa xơ cứng (bệnh gây tổn thương bao myelin bọc xung quanh các sợi thần kinh)
- Quá trình tăng sản của nền sọ chèn ép dây V
- Bệnh ở vùng dây V phân bố: sâu răng, áp xe răng,…
Bệnh đau dây thần kinh V có nguy hiểm không?
Nhiều người thắc mắc rằng liệu có nguy hiểm không khi bị bệnh đau dây thần kinh số 5? Theo các bác sĩ chuyên khoa, đau dây thần kinh số 5 không đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân. Tuy nhiên nếu người bệnh không được thăm khám và phát hiện bệnh sớm. Nhiều biến chứng nặng hơn có thể xảy ra.
Đau dây thần kinh sinh ba dữ dội và kéo dài có thể khiến người bệnh suy nhược và trầm cảm nếu không được điều trị triệt để. Bệnh nhân có thể bị đau dữ dội kèm theo co giật cơ mặt, từ đó trở nên thu mình lại vì xấu hổ hay lo sợ cơn đau sẽ tiếp tục xảy ra.
Bên cạnh đó, bệnh dễ bị chẩn đoán nhầm sang các bệnh lý về răng hàm mặt. Việc chẩn đoán không đúng bệnh này sẽ làm cho người bệnh hao tốn tiền bạc và thời gian.
Ảnh hưởng của bệnh đau dây thần kinh V
Bệnh đau dây thần kinh số 5 có ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong công việc, sinh hoạt hàng ngày hay là trong cuộc sống.
- Ảnh hưởng tới giao tiếp, công việc: người bệnh bị ngại, ít giao tiếp hơn bởi những cơn đau có thể xuất hiện khi nói chuyện, khi nhếch môi, nhếch mép,…
- Giảm cân, gầy sút cân: dây thần kinh 5 bao trùm khắp khuôn mặt nên người bệnh gặp khó khăn trong việc dung nạp các chất dinh dưỡng.
- Ảnh hưởng tới sinh hoạt: cơn đau phát sinh từ các kích thích nhẹ như nói chuyện, rửa mặt, chạm vào mặt, gió thổi,… khiến người bệnh không thể sinh hoạt như bình thường.
- Ảnh hưởng tâm lý : người bệnh dễ rơi vào trạng thái buồn rầu, lo lắng, bất an không biết khi nào cơn đau xuất hiện,… Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tâm lý.
Chẩn đoán và điều trị bệnh đau dây thần kinh V
Dựa vào các biểu hiện, tiền sử bệnh và các xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác về tình trạng đau dây thần kinh. Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định chụp MRI hoặc chụp cắt lớp vi tính để loại trừ các bệnh lý khác.
Điều trị bệnh lý này có thể áp dụng phương pháp nội khoa hoặc ngoại khoa.
Chữa đau dây thần kinh V bằng nội khoa
Đối với những cơn đau nhẹ có thể dùng thuốc giảm đau và chống viêm thông thường. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc thần kinh và tâm thần, cũng có tác dụng giảm đau hiệu quả. Một vài trường hợp được điều trị bằng phương pháp tiêm steroid hoặc thuốc tê.
Ở giai đoạn đầu, triệu chứng thuyên giảm rõ rệt khi dùng thuốc. Tuy nhiên, sau đó 75% người bệnh bị “nhờn” thuốc và phải can thiệp ngoại khoa.
Chữa bệnh đau dây thần kinh số 5 bằng ngoại khoa
Phẫu thuật được chỉ định khi dùng thuốc không có tác dụng hoặc gây ra các tác dụng phụ hoặc trường hợp dây thần kinh bị chèn ép bởi động mạch bất thường. Mục đích của phẫu thuật là để giải phóng dây thần kinh bị chèn ép hoặc ngăn dây thần kinh bị phá hủy tránh tình trạng bị liệt mặt.
Ngoài ra, phương pháp đông nhiệt hạch Gasser có tác dụng giảm cơn đau cho người bệnh.
Đau dây thần kinh số 5 là một bệnh nguy hiểm, có thể dẫn đến liệt một phần mặt. Người bệnh cần được chẩn đoán chính xác và tuân thủ điều trị theo liệu trình của bác sĩ để mau chóng khỏi bệnh.
Dinh dưỡng và lối sống hỗ trợ điều trị đau dây thần kinh V
Chế độ dinh dưỡng
Việc bổ sung các thực phẩm sau có thể giúp hỗ trợ quá trình điều trị đau dây thần kinh số 5 đạt hiệu quả tốt hơn:
- Thực phẩm giàu Omega-3: cá hồi, hạt lanh, dầu ô liu là những nguồn cung cấp Omega-3 tốt, hỗ trợ quá trình giảm viêm và đau.
- Thực phẩm chứa Vitamin b6 và B12: thịt gà, thịt bò, trứng, các loại đậu,… có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe dây thần kinh.
Trong quá trình điều trị bệnh đau dây thần kinh số 5, người bệnh nên tránh dùng đồ uống chứa chất kích thích hoặc cồn, thực phẩm có chất bảo quản vì chúng có thể làm cơn đau trở nên dữ dội hơn.
Lối sống
- Giảm căng thẳng: căng thẳng có thể làm tăng cường độ cơn đau nên để tránh điều này người bệnh nên tìm đến các bài tập hít thở sâu, yoga hoặc thiền để thư giãn, giúp giảm căng thẳng.
- Đảm bảo chất lượng giấc ngủ: ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và giảm thiểu cảm giác đau. Người bệnh nên tạo thói quen đi ngủ đúng giờ và tránh sử dụng điện thoại hoặc máy tính trước khi đi ngủ.
Nếu bạn trải qua các cơn đau mặt kéo dài, không đáp ứng với thuốc giảm đau thông thường, hoặc cơn đau ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống thì cần có sự can thiệp y khoa. Việc làm này giúp người bệnh được chẩn đoán nguyên nhân và tìm ra lựa chọn điều trị phù hợp nhất.
Điều trị bệnh đau dây thần kinh V là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân và bác sĩ. Hiện nay, với sự phát triển của y học hiện đại, bệnh lý này đã có thể được điều trị hiệu quả. Điều quan trọng người bệnh cần nhận ra các triệu chứng sớm và tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.