Xương hàm bị lệch là một dạng không cân xứng trên khuôn mặt, thường gây ra sự bất an, lo lắng và tự ti về vẻ không đều đặn của khuôn mặt. Hiểu rõ về lệch hàm là gì, các nguyên nhân tạo nên tình trạng này, và phương pháp điều trị hiệu quả là điều quan trọng. Bài viết hôm nay Nha khoa Bảo Ngọc sẽ giúp bạn khám phá về tình trạng này, từ nguyên nhân đến cách giải quyết, để bạn hiểu rõ hơn về tùy chọn điều trị phù hợp cho mình. Đừng bỏ lỡ nhé.
Xương hàm bị lệch là gì?
Bình thường, một hàm răng đẹp thể hiện khớp cắn hoàn hảo, tức là sự tương quan giữa hàm trên và hàm dưới. Khớp cắn hoàn hảo đảm bảo tỷ lệ cân xứng, trong khi hàm trên và hàm dưới tiếp xúc nhau khi ở trạng thái nghỉ.
Người mắc phải tình trạng lệch hàm thường cũng gặp khó khăn về khớp cắn. Dấu hiệu rõ ràng nhất của lệch hàm thường là sự không đồng đều giữa xương hàm trên và dưới, dẫn đến sự mất cân đối về khuôn mặt. Xương hàm bị lệch thường bao gồm hai trường hợp phổ biến:
- Lệch hàm trên – dưới: Xảy ra khi hàm trên thụt vào bên trong (răng móm) hoặc trổ ra ngoài (răng hô) so với hàm dưới.
- Lệch hàm bên – bên: Xảy ra khi xương hàm hai bên không đồng đều, tạo nên khuôn mặt lồi hoặc hóp ở các bên khác nhau, ảnh hưởng đến hình dáng miệng.
Dấu hiệu xương hàm bị lệch
- Khi quan sát bằng mắt thường, ta có thể nhìn thấy rõ hàm bị lệch sang trái hoặc sang phải, hàm có thể nhô về phía trước hoặc phía sau quá nhiều.
- Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị đau ở mặt hoặc hàm, đau ở phía trước tai và đau khớp thái dương hàm. Cường độ đau còn tăng cao khi cử động miệng, ăn uống hoặc nói chuyện.
- Bệnh nhân cũng gặp khó khăn khi cử động hàm, thậm chí không thể đóng miệng như bình thường. Khi cắn thức ăn, họ cảm thấy lệch hoặc cong.
- Do triệu chứng lệch xương hàm, bệnh nhân còn gặp khó khăn khi giao tiếp với mọi người, nhất là trong việc phát âm và mỉm cười.
Nguyên nhân xương hàm bị lệch
Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho khuôn mặt bị mất cân xứng do quai hàm bị lệch, bao gồm cả nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Những nguyên nhân gây ra tình trạng lệch hàm chính là:
Xương hàm bị lệch do bẩm sinh
Không ít người bệnh bẩm sinh đã xuất hiện tình trạng xương hàm phát triển không đồng đều. Gen di truyền và các gen quy định tính trạng răng, môi, má, cơ, xương… từ những thế hệ trước của một gia đình cũng có thể là yếu tố quyết định đến tình trạng sai lệch tỉ lệ giữa hàm trên và hàm dưới
Xương hàm bị lệch do thói quen xấu
Những thói quen xấu của người bệnh hình thành từ nhỏ cũng có thể gây lệch hàm. Trong đó phải kể đến tật mút tay, chống cằm trong thời gian dài. Bên cạnh đó, trong quá trình ăn uống, việc chỉ nhai bằng một bên hàm cũng có nguy cơ khiến cho quai hàm bị lệch.
Xương hàm bị lệch do chấn thương
Những sự cố va chạm mạnh ngoài ý muốn trong lúc chơi thể thao, vận động,… hay tai nạn giao thông, vô ý té ngã,… khiến cho xương quai hàm bị tác động nghiêm trọng, mất đi dáng vẻ vốn có.
Xương hàm bị lệch do sự cố phẫu thuật
Những sai sót hoặc lỗi kỹ thuật trong những ca phẫu thuật thẩm mỹ độn hàm, gọt hàm, trượt cằm… cũng là nguyên nhân gây nên hiện tượng lệch hàm. Bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi chọn địa điểm làm đẹp để tránh gặp phải những hệ lụy không mong muốn.
Xương hàm bị lệch do răng mọc không đều
Các răng của người bệnh mọc lộn xộn, không đúng vị trí trên cung hàm cũng là nguyên nhân gây lệch khớp hàm. Tình trạng lệch lạc của răng cũng có thể gây ra hiện tượng quai hàm phát triển không đều nhau.
Lệch hàm nhai do răng
Các răng mọc không đúng thứ tự, không đều và không đúng vị trí trên cung hàm là nguyên nhân dẫn đến lệch hàm khi nhai.
Sự phát triển sai lệch của xương hàm
Khi sự phát triển của xương hàm hai bên không đồng đều, đây là nguyên nhân dẫn đến lệch hàm. Cụ thể, có ba trường hợp có thể xảy ra trong sự phát triển của xương hàm:
- Một bên phát triển quá mức và một bên phát triển bình thường.
- Một bên phát triển bình thường, nhưng bên còn lại kém phát triển.
- Một bên phát triển quá mức và một bên thì kém phát triển.
Xương hàm bị lệch có nguy hiểm không? Tác hại của hàm lệch
Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng răng hàm bị lệch có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của người bệnh. Các biến chứng này có thể bao gồm:
Tác hại về mặt thẩm mỹ
Một trong những tác hại rõ ràng nhất của hàm bị lệch là ảnh hưởng trực tiếp đến tính thẩm mỹ. Vị trí hàm bị lệch có thể gây mất cân đối so với hàm còn lại, dẫn đến biến dạng khuôn mặt và làm mất tự tin khi giao tiếp.
Suy giảm chức năng nhai
Tình trạng bất đối xứng giữa hai hàm tạo ra các điểm cộm, cấn, cản trở sự di chuyển bình thường của xương hàm. Khiến cho chức năng nhai của răng suy giảm theo thời gian, gây khó khăn trong việc ăn uống, làm giảm sự thích thú với thức ăn và dễ dẫn đến suy dinh dưỡng (đặc biệt là ở trẻ em).
Gây ra cơn đau khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Cả lệch hàm trên và dưới đều tăng áp lực cho khớp thái dương hàm, làm tăng nguy cơ rối loạn khớp thái dương. Triệu chứng thường gặp bao gồm đau khớp và đau đầu kéo dài, ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng
Người bị lệch hàm gặp khó khăn trong việc vệ sinh răng miệng, đặc biệt là phần cơ hàm bị lệch, do đó mặt răng bị mài mòn nhiều hơn, men răng bị mỏng đi, dẫn đến nguy cơ sâu răng, viêm tủy hoặc hoại tử tủy. Phần hàm còn lại ít được vận động, vì thế các tổ chức xung quanh răng sẽ yếu và dễ gặp bệnh viêm nướu, viêm nha chu hoặc hôi miệng.
Tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày
Tình trạng hàm bị lệch khiến chức năng nhai kém hiệu quả, thức ăn không được tiêu hóa tốt, có thể tăng áp lực cho dạ dày và dẫn đến bệnh lý về đường ruột, gây ảnh hưởng xấu.
Dễ mắc các bệnh lý răng miệng
Khi hàm bị lệch, bệnh nhân thường có xu hướng ăn nhai chủ yếu ở một bên của hàm, dẫn đến gia tăng áp lực quá mức lên bên hàm này. Răng trên bên đó cũng dễ bị mài mòn và yếu dần theo thời gian. Điều này cung cấp một môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và tấn công lên bề mặt răng bị mòn, gây ra sâu răng, viêm tủy hoặc thậm chí hoại tử tủy.
Ngoài ra, tình trạng lệch hàm do các răng mọc chen chúc hoặc mọc sai vị trí cũng dễ làm thức ăn thừa bị nhồi nhét, mảng bám khó làm sạch hiệu quả. Khi để lâu, các vi khuẩn sẽ phát triển mạnh mẽ và gây ra các bệnh lý như sâu răng, viêm lợi, bệnh nha chu, và nhiều bệnh lý khác.
Có thể thấy rằng, các bệnh lý ở răng không chỉ gây đau nhức, ê buốt khó chịu, ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai và tính thẩm mỹ của răng. Mà đây còn là nguyên nhân hàng đầu gây mất răng vĩnh viễn và dẫn đến hàng loạt biến chứng nguy hiểm khác nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả.
Ảnh hưởng đến phát âm
Khi cấu trúc hàm bị sai lệch, việc phát âm sẽ trở nên khó khăn hơn và có thể gây ra các vấn đề liên quan đến nói ngọng, nói lắp và phát âm không rõ chữ. Không chỉ ảnh hưởng đến giao tiếp hằng ngày mà còn làm giảm hiệu quả học ngoại ngữ. Việc sai lệch cấu trúc hàm cũng ảnh hưởng đến chất lượng công việc và học tập của người bệnh.
Bởi vì nó gây khó khăn trong việc phát âm và giao tiếp, làm cho công việc trở nên khó khăn hơn và gây ra áp lực tâm lý. Ngoài ra, nó cũng làm giảm hiệu quả học tập, vì phát âm đúng là một yếu tố quan trọng trong việc học ngoại ngữ.
Cách điều trị xương hàm bị lệch
Ngày nay, phương pháp phẫu thuật và niềng răng đang là hai cách thường được áp dụng để điều trị hàm bị lệch. Để xác định phương pháp phù hợp cho mình, người bệnh nên cân nhắc các thông tin dưới đây:
Phẫu thuật chỉnh hàm lệch
Thường thì, trong trường hợp xương hàm bị lệch nghiêm trọng hoặc khi người bệnh đã qua tuổi phát triển xương hàm, việc chỉnh hàm thường được thực hiện bằng phẫu thuật. Phương pháp này liên quan đến việc cắt hoặc ghép xương để điều chỉnh vị trí của xương hàm, từ đó cải thiện tình trạng lệch hàm.
Mặc dù phẫu thuật chỉnh hàm mang lại hiệu quả, nhưng cũng đi kèm với một số rủi ro. Điều này bao gồm mất máu, nguy cơ nhiễm trùng, tổn thương dây thần kinh, cũng như đau khớp hàm và thời gian phục hồi sau phẫu thuật kéo dài. Vì vậy, quyết định về phẫu thuật cần được xem xét cẩn thận.
Nếu quyết định phải thực hiện phẫu thuật, người bệnh nên tìm kiếm sự tư vấn từ Bác sĩ phẫu thuật răng hàm mặt và Bác sĩ chỉnh nha có kinh nghiệm để đảm bảo quá trình điều trị được thực hiện an toàn và hiệu quả.
Niềng răng chỉnh hàm lệch
Đối với trường hợp xương hàm bị lệch do các vấn đề như răng khấp khểnh, mọc lộn xộn hoặc sai khớp cắn, phương pháp niềng răng chỉnh hàm là giải pháp phổ biến và hiệu quả. Niềng răng chỉnh hàm sử dụng các khí cụ nha khoa chuyên dụng để điều chỉnh vị trí của răng và xương hàm, từ đó tạo ra một kết quả thẩm mỹ tốt và cân đối cho khuôn mặt, bao gồm tương quan giữa môi, mũi và cằm.
Hiện nay, có hai phương pháp niềng răng chỉnh hàm phổ biến: niềng răng mắc cài và niềng răng không mắc cài (niềng răng trong suốt).
- Niềng răng mắc cài mang lại hiệu quả và có chi phí thấp, tuy nhiên, nó có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, gây bất tiện khi ăn uống và khó vệ sinh răng miệng.
- Niềng răng không mắc cài như Invisalign mang lại tính thẩm mỹ tốt hơn. Với khay niềng trong suốt thay thế cho dây cung và mắc cài, người dùng có trải nghiệm thoải mái hơn khi ăn uống và tự tin khi giao tiếp hàng ngày.
Kết hợp niềng răng và phẫu thuật chỉnh hàm
Trong trường hợp bệnh nhân mắc phải lệch hàm do thói quen xấu hoặc do cấu trúc xương hàm gây ra, như tình trạng răng hô, móm, thưa hay hàm không đồng đều, việc cải thiện triệt để thường đòi hỏi sự kết hợp của cả hai phương pháp niềng răng chỉnh hàm và phẫu thuật hàm.
Ban đầu, bệnh nhân sẽ được niềng răng để điều chỉnh vị trí của răng về đúng và cân đối. Sau đó, để đạt được kết quả hoàn hảo, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật hàm để tạo nên một khuôn mặt đầy đặn và cân đối hơn.
Thông qua bài viết này, bạn đã được giải thích về tình trạng xương hàm bị lệch, cũng như nguyên nhân và cách để khắc phục vấn đề này. Việc khắc phục hàm bị lệch tại nha khoa Bảo Ngọc là một phương pháp tối ưu, đem đến cho bạn kết quả với khuôn hàm đồng đều, tự nhiên và hấp dẫn. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến dịch vụ này, đừng ngần ngại, hãy dành chút thời gian để đến thăm khám trực tiếp hoặc gọi về hotline: 0333.235.115 để được tư vấn chi tiết.
