Lệch khớp cắn là tình trạng gặp phải của không ít người, dù không gây nguy hiểm nhưng ảnh hưởng khá nhiều đến thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Được biết nha khoa Bảo Ngọc là trung tâm nha khoa có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu trong điều trị lệch khớp cắn, nhiều bệnh nhân đã gửi đến thắc mắc như sai lệch khớp cắn là gì? Khớp cắn lệch có sao không? Hôm nay, Nha khoa Bảo Ngọc sẽ giải đáp các thắc mắc này một cách chi tiết nhất nhé!
Lệch khớp cắn là gì?
Khớp cắn là sự tương quan giữa hai hàm và răng trên – dưới, bao gồm cả tỉ lệ cân xứng và diện tích tiếp xúc với nhau ở trạng thái nghỉ và khi ăn nhai của răng cũng như của xương hàm. Thông thường, hàm răng phải đạt tiêu chuẩn cân đối và đều đẹp giữa hai hàm mới được coi là khớp cắn chuẩn.
Lệch khớp cắn là tình trạng lệch tâm của răng hàm trên và răng hàm dưới hoặc hai hàm trên và dưới không cắn khít lại với nhau, các răng trên cung hàm mọc lệch lạc và không thẳng hàng, gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của khuôn mặt, khó khăn trong ăn nhai, phát âm.
Các loại sai lệch khớp cắn:
- Khớp cắn ngược (răng móm) là dạng sai lệch khớp cắn nghiêm trọng vì xương hàm dưới phát triển quá dài, đưa ra trước quá mức, xương hàm trên lại quá ngắn cụp vào trong. Nhìn nghiêng sẽ thấy môi dưới chìa ra hẳn so với môi trên, với những trường hợp móm nặng, cằm cũng bị chìa hẳn ra ngoài. Tình trạng này không chỉ khiến khuôn mặt mất cân đối mà còn tác động xấu tới cử động của hàm.
- Khớp cắn sâu là sự mất cân đối của hàm trên và dưới do sai lệch khớp cắn tạo khiến hàm dưới “lọt thỏm” và khuất sâu ở trong hàm trên. Khi nhìn nghiêng có thể nhận thấy hàm dưới bị che đi phần nhiều, tương quan ba phần trán, mũi, cằm giống người bị vẩu. Người bị lệch khớp cắn sâu sẽ gặp phải khó khăn trong ăn nhai thức ăn.
- Khớp cắn chéo không biểu hiện trên khuôn mặt mà chỉ lộ ra khi cười. Để nhận biết khớp cắn chéo không khó, bởi thông thường toàn bộ răng và các kẽ răng sẽ cân đối, hài hòa với nhau, nhưng những người bị khớp cắn chéo khiến các răng bị xô lệch, cái thò cái thụt không theo trật tự, không rõ vẩu hay móm.
- Khớp cắn hở là một trong những sai lệch nghiêm trọng nhất của khớp cắn, tình trạng này ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và chức năng của cả hàm răng. Do nhóm răng cửa bị hở có thể nhìn thấy lưỡi ngay cả khi khép răng ở trạng thái nghỉ bình thường. Nhóm răng ở hai hàm không thể chạm nhau tạo thành khoảng hở khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong việc cắn, nhai thức ăn.
Các nguyên nhân gây sai lệch khớp cắn
Sau quá trình nghiên cứu về sự di lệch khung hàm qua hàng ngàn ca bệnh cùng kiến thức chuyên môn cao,các bác sĩ Bảo Ngọc nhận định rằng răng bị lệch khớp cắn có thể do những nguyên nhân dưới đây:
- Di truyền: Nếu trong gia đình có người thân (ông bà, cha mẹ) bị lệch khớp cắn, khả năng cao thế hệ sau cũng mắc phải tình trạng này.
- Chấn thương: Việc chấn thương làm gãy, lệch xương hàm cũng dẫn đến tình trạng khớp cắn lệch.
- Thói quen xấu: Trong quá trình thay răng, răng chưa phát triển, nếu có các thói quen như mút tay, đẩy lưỡi, dùng núm vú giả sẽ dễ gây nên sai khớp răng.
- Do quá trình chữa trị nha khoa không phù hợp: Nếu trong quá khứ, bệnh nhân đã từng chữa trị nha khoa như phục hình răng, gẵn mão răng, hàn răng,… không đúng kỹ thuật, vật liệu kém chất lượng, nha khoa không uy tín cũng gây ra lệch khớp cắn.
Ngoài ra, một vài nguyên nhân khác như mọc răng thừa, mất răng, thay răng sữa quá sớm, hàm bị va đập, răng có hình dạng bất thường cũng dễ khiến răng lệch khớp cắn.
Các dấu hiệu nhận biết lệch khớp cắn
Tùy vào mỗi trường hợp sai khớp cắn mà biểu hiện sẽ khác nhau, song người bệnh có thể nhận biết tình trạng này qua một số dấu hiệu như sau:
- Có thể quan sát được sự chênh lệch các răng khi cắn xuống.
- Trong quá trình ăn uống hoặc nói chuyện, người bệnh thường xuyên bị cắn phải hoặc lưỡi. Chưa kể, do khớp cắn bị lệch nên bệnh nhân hay cảm thấy mỏi hàm khi nhai.
- Gặp khó khăn khi phát âm, nói không rõ chữ.
- Khó ngậm miệng và khép kín hai hàm, hay thở bằng miệng.
Khớp cắn lệch có sao không? Ảnh hưởng như thế nào đến người bệnh?
Không chỉ sai lệch khớp cắn mà bất kỳ sự sai lệch nào về răng cũng làm ảnh hưởng chất lượng sinh hoạt, thẩm mỹ hàng ngày. Dưới đây là những tác hại của lệch khớp cắn:
Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng
Khi bị lệch khớp cắn, việc răng lồi lõm sẽ khiến quá trình vệ sinh răng miệng gặp nhiều khó khăn hơn, thậm chí có những ngách răng bàn chải không chạm tới được. Điều này khiến vi khuẩn dễ sinh sôi và gây nên các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu,…
Ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai
Khớp cắn lệch có thể khiến hoạt động ăn nhai bị suy giảm. Khi nhai, răng bị lệch khớp cắn không thể phân tán lực đều và mạnh như răng hàm bình thường, buộc người bệnh phải dùng lực mạnh hơn để cắn, nhai thức ăn. Việc sử dụng hàm với lực quá mức trong thời gian dài rất dễ làm răng gãy, dẫn đến co thắt cơ và các vấn đề khớp thái dương hàm. Khi việc ăn nhai bị giảm sút, chất lượng cuộc sống cũng bị ảnh hưởng.
Ảnh hưởng đến cách phát âm
Nhiều người bị ngọng, phát âm không chuẩn là do lệch khớp cắn, khiến lưỡi và môi không thể hoạt động nhịp nhàng. Điều này sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình giao tiếp, công việc, khiến bệnh nhân dễ bị tự ti, mặc cảm.
Lệch khớp cắn không chỉ gây mất thẩm mỹ, khó ăn nhai mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phát âm. Khi cấu trúc răng – hàm – lưỡi bị sai lệch, lưỡi và môi không thể phối hợp nhịp nhàng, khiến nhiều người:
- Phát âm không tròn vành rõ chữ
- Nói ngọng, nói lắp, đặc biệt với các âm “s”, “r”, “l”, “t”
- Khó nói to, nói nhanh hoặc trình bày lưu loát
Điều này ảnh hưởng rất lớn đến quá trình giao tiếp hằng ngày, học tập và công việc. Không ít người vì phát âm sai mà trở nên tự ti, ngại giao tiếp, ảnh hưởng đến sự phát triển bản thân và các mối quan hệ xã hội.
Vì vậy, phát hiện sớm và điều chỉnh lệch khớp cắn không chỉ giúp bạn cải thiện chức năng ăn nhai và ngoại hình, mà còn hỗ trợ rất lớn trong việc cải thiện khả năng phát âm – lấy lại sự tự tin khi giao tiếp.
Ảnh hưởng thẩm mỹ gương mặt
Lệch khớp cắn không chỉ là một vấn đề nha khoa mà còn là tác nhân ảnh hưởng trực tiếp đến ngoại hình và sự tự tin của mỗi người. Khi khớp cắn bị sai lệch, cấu trúc khuôn mặt sẽ dần mất cân đối, đặc biệt ở những vùng dễ thấy như:
- Miệng nhô ra hoặc lệch sang một bên
- Hàm trên/ hàm dưới phát triển không đều
- Cằm lẹm, cằm lệch hoặc dài bất thường
Khi cười, những khuyết điểm về răng và khớp cắn sẽ lộ rõ, khiến người mắc phải thường cảm thấy tự ti, e ngại trong giao tiếp hoặc chụp ảnh. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, đặc biệt là ở trẻ nhỏ hoặc người làm trong các công việc yêu cầu ngoại hình, giao tiếp thường xuyên.
Việc điều chỉnh khớp cắn đúng chuẩn không chỉ giúp cải thiện chức năng răng – hàm, mà còn giúp gương mặt hài hòa, tươi tắn, nụ cười rạng rỡ hơn – từ đó mang lại sự tự tin, thu hút và thiện cảm trong mắt người đối diện.
Điều trị lệch khớp cắn như thế nào?
Với sự phát triển của y học hiện đại, ngày nay đã có nhiều phương pháp điều trị lệch khớp cắn, từ đó giúp người bệnh trở nên tự tin hơn, khắc phục các ảnh hưởng gây ra bởi tình trạng này.
- Chỉnh nha – niềng răng: Là phương pháp chỉnh răng và khớp cắn hiệu quả. Người bệnh có thể sẽ cần nhổ một hoặc nhiều răng vĩnh viễn để điều chỉnh, sắp xếp lại các răng khác. Sử dụng mắc cài hoặc khay niềng trong suốt để tái cấu trúc xương ổ răng. Các vật liệu này sẽ tạo áp lực nhỏ lên răng trong khoảng thời gian từ 1 – 3 năm, là phương pháp an toàn và bảo tồn răng thật tốt.
- Phẫu thuật chỉnh hàm: Áp dụng khi lệch khớp cắn do xương hàm. Tùy vào tình trạng lệch mà người bệnh sẽ được cắt bớt một phần xương hàm hoặc nối thêm xương.
- Bọc răng sứ thẩm mỹ: Áp dụng với trường hợp lệch khớp cắn nhẹ mà không phải do xương hàm.
Lệch khớp cắn tuy không đe dọa trực tiếp đến tính mạng nhưng lại gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe răng miệng, thẩm mỹ gương mặt và chất lượng cuộc sống. Việc phát hiện và điều chỉnh sớm là cách tốt nhất để phòng ngừa các biến chứng không mong muốn.
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu lệch khớp cắn, đừng chủ quan! Hãy đến các cơ sở nha khoa uy tín để được thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Liên hệ ngay với Nha khoa Bảo Ngọc để được tư vấn miễn phí và đặt lịch khám sớm nhất qua hotline 0333.235.115. Nha khoa Bảo Ngọc – đồng hành cùng bạn trên hành trình lấy lại nụ cười tự tin và khuôn mặt hài hòa!
