Sâu răng ở trẻ 1 tuổi là dấu hiệu cho thấy tình trạng sâu răng khởi phát quá sớm. Dù chỉ là răng sữa, nhưng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, sức khỏe răng miệng lâu dài của trẻ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng – từ ăn nhai khó khăn đến nguy cơ sai lệch khớp cắn khi trưởng thành.
Nhiều bậc cha mẹ thường chủ quan, nghĩ rằng răng sữa rồi cũng sẽ thay, nhưng chính suy nghĩ này dễ khiến tình trạng sâu răng tiến triển nặng hơn. Phát hiện sớm – can thiệp đúng cách chính là chìa khóa để bảo vệ hàm răng của con trẻ.
Vậy nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi bị sâu răng là gì? Dấu hiệu nhận biết ra sao và cách xử lý như thế nào? Cùng Nha khoa Bảo Ngọc tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây để bảo vệ nụ cười đầu đời của bé yêu!
Xem thêm: Sâu răng không đau có cần đi trám răng không? Các mức độ sâu răng
Nguyên nhân trẻ 1 tuổi bị sâu răng
Trẻ 1 tuổi bị sâu răng do thói quen ăn nhiều đồ ngọt
Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em phần lớn là do thói quen ăn uống. Hàm lượng đường cao trong những thực phẩm mà trẻ ăn gây ảnh hưởng đến răng của trẻ. Trẻ em thường thích ăn đồ ngọt, sôcôla, kem và các loại thực phẩm chứa nhiều đường nên chúng rất dễ bị sâu răng.
Ngoài ra, việc trẻ uống nước trái cây, nước ngọt, sữa… cũng có thể gây sâu răng. Răng của những đứa trẻ thường xuyên tiêu thụ những loại đồ uống này sẽ bị đường và các phẩm màu có trong nước uống bao bọc lại, gia tăng nguy cơ làm tổn thương men răng, dẫn đến nhiễm trùng.
Xem thêm: Đau răng sâu: Nguyên nhân và cách phòng ngừa để tránh bị nặng
Tình trạng sức khỏe
Những bé gặp phải một số tình trạng sức khỏe nhất định cũng có thể làm tăng nguy cơ sâu răng. Nếu con bạn bị dị ứng mãn tính, bé có thể phải thở bằng miệng dẫn đến khô miệng. Khô miệng là một trong những nguy cơ làm gia tăng tình trạng sâu răng.
Thói quen bú bình vào ban đêm – “thủ phạm thầm lặng” gây sâu răng sớm
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bé 1 tuổi bị sâu răng chính là thói quen bú bình vào ban đêm. Khi bé ngủ, tuyến nước bọt hoạt động kém hơn bình thường, trong khi sữa – đặc biệt là sữa công thức – lại chứa đường lactose. Lượng đường này dễ dàng bám lên răng và lưu lại trong khoang miệng suốt nhiều giờ nếu không được làm sạch.
Vi khuẩn trong miệng sẽ “ăn” đường và sản sinh axit gây phá hủy men răng, dẫn đến sâu răng sớm. Nếu tình trạng này kéo dài, răng sữa của bé có thể bị hỏng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quá trình mọc răng vĩnh viễn sau này.
Lời khuyên: Sau khi cho bé bú đêm, cha mẹ nên dùng khăn mềm hoặc gạc sạch lau nhẹ răng, nướu và lưỡi để loại bỏ cặn sữa. Nếu bé đã mọc nhiều răng, có thể dùng bàn chải răng mềm chuyên dụng cho trẻ nhỏ để vệ sinh nhẹ nhàng.
Xem thêm: Sâu kẽ răng do đâu gây ra và dấu hiệu là gì? Nó có nguy hiểm không?
Trẻ 1 tuổi bị sâu răng do thiếu fluoride
Fluoride là một khoáng chất tự nhiên có mặt trong nhiều loại thực phẩm và nước, có tác dụng bảo vệ răng, giúp phục hồi tổn thương răng trong giai đoạn đầu. Khoáng chất này được bổ sung vào nước máy, kem đánh răng và nước súc miệng. Những trẻ sử dụng nước không có bổ sung fluoride, dùng kem đánh răng không chứa fluoride thường có nguy cơ sâu răng hơn những trẻ khác.
Những ảnh hưởng tiêu cực khi trẻ 1 tuổi bị sâu răng sớm
Mặc dù ở trẻ 1 tuổi bị sâu răng thường được xem là vấn đề nhỏ do răng sữa sẽ được thay thế, nhưng thực tế, nếu không điều trị kịp thời, sâu răng sớm có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ:
Ảnh hưởng đến khả năng ăn nhai và dinh dưỡng
Trẻ bị sâu răng thường có biểu hiện đau nhức, khó chịu, khiến bé biếng ăn, kén ăn hoặc ăn không đúng cách. Điều này dễ dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng, ảnh hưởng đến cân nặng, chiều cao và sức đề kháng của bé.
Nguy cơ viêm nhiễm lan rộng
Nếu sâu răng tiến triển mà không được điều trị, vi khuẩn có thể lan xuống tủy, gây viêm tủy, áp xe, thậm chí lan rộng ra vùng nướu, xương hàm hoặc các cơ quan khác. Đây là tình trạng nguy hiểm, có thể cần đến can thiệp y tế chuyên sâu.
Xem thêm: Vecni ngừa sâu răng an toàn cho bé và những điều bố mẹ cần biết
Gây ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn
Răng sữa đóng vai trò “giữ chỗ” cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí. Nếu răng sữa mất sớm do sâu răng, răng vĩnh viễn có thể mọc lệch, chen chúc, gây sai lệch khớp cắn và mất thẩm mỹ.
Ảnh hưởng đến phát âm và sự tự tin
Răng sữa giữ vai trò quan trọng trong quá trình phát âm. Khi trẻ mất răng sớm do sâu, có thể dẫn đến phát âm không chuẩn, nói ngọng hoặc gặp khó khăn trong giao tiếp, từ đó ảnh hưởng đến sự tự tin của trẻ khi lớn lên.
Gây tâm lý sợ hãi nha khoa
Nếu trẻ bị đau răng kéo dài mà không được xử lý nhẹ nhàng, đúng cách, bé có thể hình thành tâm lý sợ nha sĩ, sợ khám răng, gây khó khăn trong việc chăm sóc răng miệng về sau.
Xem thêm: Sử dụng fluor chống sâu răng và công dụng hiệu quả mà nó mang lại
Bé 1 tuổi sâu răng sẽ bị đau nhức
Nếu trẻ mới lên 1 tuổi nhưng đã bị sâu răng chứng tỏ lớp men răng và ngà răng của trẻ rất yếu. Một khi đã bị vi khuẩn xâm nhập thì khả năng tủy bị ảnh hưởng là điều khó tránh khỏi. Nếu tủy răng bị vi khuẩn tấn công có thể khiến trẻ bị đau đớn. Biểu hiện là trẻ quấy khóc, bỏ ăn. Điều này có tác động nghiêm trọng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của trẻ trong giai đoạn quan trọng của sự phát triển cơ thể.
Bé 1 tuổi sâu răng có thể ảnh hưởng đến răng vĩnh viễn sau này
Khi đến giai đoạn thay răng, thường vào khoảng 6 tuổi, các răng sữa sẽ dần chuyển sang răng vĩnh viễn. Nếu những chiếc răng sữa bị sâu và cần phải bị nhổ sớm (trước khi đến giai đoạn thay răng), điều này có thể dẫn đến mất đi định hình cho các răng vĩnh viễn. Kết quả là, trẻ có thể trải qua tình trạng các răng mọc lệch, không đúng vị trí, hoặc thậm chí làm lệch khớp cắn.
Ảnh hưởng không nhỏ đến cấu trúc hàm
Răng sữa đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của cung hàm. Trong quá trình ăn uống và nhai thức ăn, răng sữa thực hiện vai trò quan trọng bằng cách tạo kích thích giúp xương hàm phát triển ổn định và cân đối. Do đó, nếu răng sữa của trẻ 1 tuổi bị sâu răng và trường hợp nặng là phải nhổ sớm thì điều này có thể gây ra sự kém phát triển của xương hàm, dẫn đến sự sai lệch trong cấu trúc hàm của trẻ.
Xem thêm: Nguyên nhân, tác hại răng sâu bị đen và cách chữa tốt nhất hiện nay
Bé bị sâu răng quá sớm, cần làm gì?
Khi bố mẹ phát hiện dấu hiệu ở trẻ 1 tuổi bị sâu răng, cần có biện pháp xử lý kịp thời. Cha mẹ nên đưa trẻ đến một phòng khám nha khoa uy tín để bác sĩ thăm khám và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Đảm bảo rằng răng sữa được bảo tồn tối đa cho đến khi thay răng tự nhiên, đảm bảo khả năng ăn nhai, phát âm và bảo vệ sức khỏe răng miệng sau này của trẻ.
Trong trường hợp sâu răng ở mức độ nặng, bố mẹ cần lưu ý không nên tự tiến hành bất kỳ biện pháp nào tại nhà mà hãy đưa ngay trẻ đến bác sĩ càng sớm càng tốt. Khi trẻ 1 tuổi bị sâu răng được chữa trị kịp thời, mẹ có thể hoàn toàn yên tâm về sức khỏe răng miệng của bé.
Xem thêm: Sâu răng hôi miệng ảnh hưởng gì? Mách bạn cách điều trị bệnh tốt nhất
Tại nha khoa, bé có thể được điều trị sâu răng bằng cách
Điều trị bằng fluoride:
Phương pháp này giúp phục hồi các tổn thương ở lớp men răng, giai đoạn đầu của sâu răng. Các vết bong trên bề mặt răng có thể thấy rõ trong giai đoạn này. Bác sĩ có thể áp dụng fluoride dưới dạng gel hoặc bọt lên răng của bé để che phủ các lỗ sâu nhỏ và cung cấp khoáng chất cần thiết cho răng.
Trám răng:
Nếu sâu răng đã gây ra các lỗ sâu lớn nhưng chưa ảnh hưởng đến tủy răng, nha sĩ có thể tiến hành trám răng cho trẻ để bảo vệ phần răng còn lại. Các lỗ sâu trên răng sẽ được làm sạch và sau đó trám lại để bảo vệ.
Xem thêm: Sâu răng ở trẻ em do nguyên nhân gì? Dấu hiệu và phòng ngừa tác hại
Dấu hiệu trẻ 1 tuổi bị sâu răng
Trẻ 1 tuổi bị sâu răng thường có những dấu hiệu như sau:
- Hơi thở của bé có mùi
- Khi ăn đồ nóng, lạnh bé sẽ có hiện tượng ê buốt hoặc đau răng
- Vị trí răng bị sâu có màu sắc sậm hơn có xuất hiện những nốt trắng, đen
- Trường hợp nghiêm trọng sẽ xuất hiện những cơn đau dữ dội
Phương pháp điều trị sâu răng ở trẻ 1 tuổi
Dù trẻ chỉ mới 1 tuổi, nhưng nếu đã xuất hiện dấu hiệu sâu răng thì việc điều trị kịp thời, đúng phương pháp là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường được bác sĩ chỉ định:
Điều trị bằng fluoride
Đây là phương pháp phổ biến cho giai đoạn sâu răng sớm, khi men răng chỉ mới bắt đầu bị tổn thương và chưa hình thành lỗ sâu. Bác sĩ sẽ sử dụng fluoride dạng gel, bọt hoặc vecni bôi lên răng bé để:
- Tái khoáng men răng.
- Ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây sâu răng.
- Hạn chế tình trạng tổn thương lan rộng.
Ngoài ra, bác sĩ có thể hướng dẫn bố mẹ dùng kem đánh răng có chứa fluor với nồng độ phù hợp để hỗ trợ quá trình phục hồi men răng tại nhà.
Trám răng sữa
Nếu răng bé đã hình thành lỗ sâu nhỏ đến trung bình nhưng chưa ảnh hưởng đến tủy răng, phương pháp trám răng sẽ giúp:
- Bảo vệ phần răng còn lại khỏi vi khuẩn.
- Phục hồi hình dạng và chức năng ăn nhai.
- Hạn chế nguy cơ phải nhổ bỏ răng sữa sớm.
Vật liệu trám thường dùng là nhựa composite thẩm mỹ hoặc vật liệu nha khoa chuyên dụng an toàn cho trẻ em.
Gắn mão răng
Với những răng sâu nghiêm trọng, vỡ mẻ nhiều và không thể giữ được bằng cách trám thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định gắn mão răng (crown) – một loại vỏ bọc giúp:
- Bảo vệ răng khỏi bị hư hại thêm.
- Giúp bé nhai nuốt tốt hơn.
- Duy trì khoảng trống cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí sau này.
Mão răng cho trẻ thường làm từ inox nha khoa chuyên dụng hoặc vật liệu composite an toàn.
Điều trị tủy răng (lấy tủy và trám lại)
Nếu sâu răng đã lan đến tủy, gây viêm hoặc hoại tử tủy, bác sĩ có thể tiến hành lấy tủy răng sữa để tránh lây lan nhiễm trùng. Sau khi làm sạch phần tủy tổn thương, bác sĩ sẽ trám kín ống tủy và phục hình lại răng, có thể kết hợp gắn mão bảo vệ răng nếu cần.
Nhổ răng sữa
Trong trường hợp răng bị sâu quá nặng, vỡ nhiều, gây đau kéo dài, nhiễm trùng nặng hoặc có nguy cơ ảnh hưởng đến răng bên cạnh, nhổ bỏ răng là phương án cuối cùng để:
- Ngăn chặn vi khuẩn lan rộng.
- Giảm đau và khó chịu cho bé.
- Tránh ảnh hưởng đến mầm răng vĩnh viễn phía dưới.
Sau nhổ, bác sĩ có thể chỉ định khí cụ giữ khoảng để đảm bảo răng vĩnh viễn mọc đúng chỗ khi đến tuổi.
Trẻ 1 tuổi bị sâu răng phải làm sao?
Nếu bố mẹ phát hiện trẻ có dấu hiệu như răng ngả màu, có đốm trắng đục, hoặc lỗ sâu nhỏ… hãy đưa trẻ đi khám nha sĩ càng sớm càng tốt. Việc phát hiện và can thiệp sớm không chỉ giảm thiểu đau đớn, tiết kiệm chi phí, mà còn giúp trẻ duy trì thói quen chăm sóc răng miệng tốt hơn từ nhỏ.
Trẻ 1 tuổi bị sâu răng tưởng chừng là vấn đề nhỏ, nhưng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe răng miệng và sự phát triển toàn diện của bé. Hy vọng qua những thông tin trong bài, bố mẹ đã có thêm kiến thức để nhận biết sớm dấu hiệu và biết cách xử trí phù hợp khi trẻ bị sâu răng.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến chăm sóc, điều trị răng miệng cho trẻ nhỏ, đừng ngần ngại liên hệ Nha khoa Bảo Ngọc qua hotline 0333.235.115 để được đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn tận tình và kịp thời hỗ trợ.
Có thể bạn quan tâm: Hé lộ 7 sự thật về trồng răng Implant để có hàm răng hoàn hảo
